Zeki genç bilim insanı ve mucit Gitanjali Rao, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği İyi Niyet Elçisi dünyaca ünlü sinema sanatçısı ve TİME editörü Angelina Jolie'ye, Colorado'daki evinden sanal okuluna ara verirken Zoom üzerinden yaptığı süreci anlattı .
Henüz 15 yaşında olan Gitanjali Rao, 5 binden fazla aday arasından TIME'ın ilk Yılın Çocuğu seçildi. Rao, kirlenmiş içme suyu için opioid bağımlılığı ve siber zorbalık ve dünyadaki sorunları çözmek için genç yenilikçilerden oluşan küresel bir topluluk oluşturma misyonu hakkında konuştu. Görüntülü sohbette bile, parlak zihni ve cömert ruhu, diğer gençlere ilham veren mesajıyla birlikte parladı: her sorunu çözmeye çalışmayın, sadece sizi heyecanlandıran birine odaklanın. "Ben yapabilirsem," dedi, "herkes yapabilir."
Akademi Ödüllü aktirist ve BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin özel elçisidir
ANGELINA JOLIE: Bilimin sizin bir tutkunuz olduğunu ne zaman anladınız ?
GITANJALI RAO: Sanki belirli bir anın olmadığını hissediyorum. Ben her zaman birinin yüzünü gülümsetmek isteyen biriydim. Bu benim günlük hedefimdi, sadece birini mutlu etmek. Ve kısa süre sonra, yaşadığımız yere nasıl pozitiflik ve topluluk getirebiliriz? Ve sonra ikinci veya üçüncü sınıftayken, sosyal değişim yaratmak için bilim ve teknolojiyi nasıl kullanabiliriz diye düşünmeye başladım. Denver Su kalitesi araştırma laboratuvarında karbon nanotüp sensör teknolojisini araştırmak istediğimi aileme söylediğimde 10 yaşındaydım ve annem "A ne?" [Editörün notu: Kimyasal değişikliklere çok duyarlı olan ve bu nedenle diğer kullanımların yanı sıra sudaki kimyasalları tespit etmek için iyi olan karbon atomlarından yapılmış silindirik moleküllerdir.]Bu sadece değişen faktördü, biliyorsunuz bu çalışma çok yakında bizim neslimizin ellerinde olacak. Yani kimse yapmayacaksa ben yapacağım.
AJ: Bunu seviyorum. Benim neslimin yapması gereken şeylerin çoğu, gelecek neslin liderliği ele geçirmesini sağlamak için mümkün olduğunca az zarar vermemizi sağlamak. En son yeniliklerinizden birinin siber zorbalığı önlemeye yardımcı olduğunu biliyorum. Bana bundan bahseder misin?
GR: Yapay zeka teknolojisine dayalı olarak siber zorbalığı erken bir aşamada tespit edebilen Kindly adlı bir hizmet - bir uygulama ve bir Chrome uzantısı var -. Zorbalık olarak kabul edilebilecek bazı kelimeleri sabit kodlamaya başladım ve ardından motorum bu kelimeleri aldı ve benzer kelimeleri belirledi. Bir kelime veya kelime öbeği yazarsınız ve zorbalık ise onu alabilir ve size onu olduğu gibi düzenleme veya gönderme seçeneği sunar. Amaç cezalandırmak değil. Bir ergen olarak, ergenlerin bazen öfkelendiğini biliyorum. Bunun yerine, size söylediklerinizi yeniden düşünme şansı verir, böylece bir dahaki sefere ne yapacağınızı bilirsiniz.
AJ: Yani onu çocuklarınızın telefonlarına mı koyuyorsunuz?
GR: Evet. Ebeveynlere, öğretmenlere ve öğrencilere bir anket yaptım ve dürüst olmak gerekirse, öğrencilerin mikro yönetimden geçmek istememelerini bekliyordum.
AJ: Doğru. Çocuklarım "Telefonuma dokunma, kendim yaparım" derdi.
GR: Hayır, aynen öyle olurdum. Ama gençlerin çoğu bana bunu söylüyordu, biliyorsunuz, mikro yönetimden geçiriliyormuşum gibi görünmüyor; Görünüşe göre, hatalarımdan ders çıkarma fırsatı veriliyor. İşte bu yüzden çok heyecanlandım, amacının ne olduğunu anladılar.
AJ: İnsanları hatırlatmak ve büyümelerine yardımcı olmak için teknolojiden bahsetme şekliniz çok yeni ve farklı bir şey gibi görünüyor. Bu kadar ileri görüşlü genç ve dişi bir mucit olması çok heyecan verici.
Bu seni herhangi bir şekilde etkiliyor mu? Şaşırtıcı çünkü kadınların zeki olduğunu düşünüyorum ama bilim ve teknoloji alanlarında çok az kadın var.
GR: Tipik bilim insanına benzemiyorum. Televizyonda gördüğüm her şey, daha yaşlı, bilim insan olarak genellikle beyaz bir adam olduğu. İnsanların cinsiyetleri, yaşları, tenlerinin rengi gibi roller vermiş olması bana garip geliyordu. Amacım gerçekten sadece dünyanın sorunlarını çözmek için kendi cihazlarımı yaratmaktan değil, aynı zamanda başkalarına da aynı şeyi yapmaları için ilham vermekten değişti. Çünkü kişisel deneyiminize göre, sizin gibi başka birini görmediğinizde bu kolay değildir. Bu yüzden gerçekten bu mesajı yaymak istiyorum: Eğer ben yapabilirsem, sen yapabilirsin ve herkes yapabilir.
AJ: Bu "inovasyon seanslarının" olduğunu biliyorum. Bana onlardan bahset. Gitanjali Rao, yapay zeka teknolojisinden fırınlamaya kadar her şeyi problem çözmeyi ve denemeyi seviyor. Gitanjali Rao, yapay zeka teknolojisinden fırınlamaya kadar her şeyi problem çözmeyi ve denemeyi seviyor
GR: Sadece benim için neyin işe yaradığına baktım ve bunu herkesle paylaşmaya karar verdim. Şimdi her şey için kullandığım bu süreci yaptım: gözlemlemek, beyin fırtınası yapmak, araştırmak, inşa etmek, iletişim kurmak. Basit bir sunum ve ders planları ile başladı ve sonra öğrencilerin yapabileceği laboratuarlar ve yarışmalar eklemeye başladım. Şimdi inovasyon atölyeleri düzenlemek için kırsal okullar, STEM organizasyonlarındaki kızlar, tüm dünyadaki müzeler ve Shanghai International Youth Science and Technology grubu ve Royal Academy of Engineering gibi daha büyük organizasyonlarla ortaklık kurdum.
Birlikte çalıştığım öğrenciler nereden başlayacaklarını bilmiyorlar. Bence onlara daha sonra oluşturabilecekleri o kıvılcımı verirseniz, bu her şeyi değiştirir. Bu, bu dünyadaki bir kişinin daha sorunları çözmek için fikir üretmeye çalıştığı anlamına gelir.
Her atölye çalışmasının sonunda herkesin üzerinde çalışmaya başlayabileceği bir şey vardır. Bunu 45 dakika ile bir saat arasında yapabiliyorsanız, üzerinde aylar ve aylar harcarsanız neler yapabileceğinizi hayal edin. "Hey, atölyenize dört ay önce katıldım ve işte bitmiş ürünüm, onu gerçekten çok seviyorum, 911'i arayan bir ayakkabı" gibi bir e-posta aldığımda çok heyecanlıyım.
AJ: Bu delice etkileyici. Pek çok genç için, bir fikri öne sürebilecek güveni bulmak çok şey gerektiriyor. Açıkça görülüyor ki parlak bir zihniniz var, ama bu zihin konusunda çok çok cömertsiniz ve bu gerçekten harika. şu anda ne üzerinde çalışıyorsun?
GR: Şu anda sudaki biyo-kirleticileri - parazitler gibi şeyleri tespit etmeye yardımcı olacak kolay bir yol üzerinde çalışıyorum . Bunun ucuz ve doğru bir şey olmasını umuyorum, böylece üçüncü dünya ülkelerindeki insanlar sularında ne olduğunu belirleyebilsinler.
Ve son zamanlarda akıl hocalığı yaptığım 30.000 öğrenci hedefime ulaştım, bu da süper heyecan verici. Yenilikçilerden oluşan bir topluluk yaratmak gibi. Umarım tüm bu çocukların yaptığı iş, yeniliği artık bir seçim olarak değil, bir gereklilik olarak tanımlar. Umarım bunun küçük bir parçası olabilirim.
AJ: Bence öylesin . Sizin nesliniz benzersizdir. Öne sürülenleri sadece kabul etmiyorsunuz, gerçekten sorguluyorsunuz ve bu çok önemli. Bugün karşı karşıya olduğumuz pek çok sorun olduğunu biliyorum. Su kirliliği konusundaki çalışmanızla birlikte, çevre radarınızda çok fazla olan bir şey mi?
GR: Evet. Bizim neslimiz, daha önce hiç görmediğimiz pek çok sorunla karşı karşıya. Ama aynı zamanda hala var olan eski sorunlarla karşı karşıyayız. Mesela burada yeni bir küresel salgının ortasında oturuyoruz ve aynı zamanda hala insan hakları sorunlarıyla karşı karşıyayız. İklim değişikliği ve teknolojinin getirilmesiyle birlikte siber zorbalık gibi yaratmadığımız ama çözmemiz gereken sorunlar var.
Şu anda her şeyden çok, tutkulu olduğumuz o şeyi bulup çözmemiz gerektiğini düşünüyorum. Bu kadar küçük bir şey olsa bile, çöp toplamanın kolay bir yolunu bulmak istiyorum. Her şey bir fark yaratır. Büyük bir şey bulmak için baskı hissetmeyin.
Bio-kirleticilerle ilgili çalışmalarımın çoğu, hala anlamaya çalıştığım gen bazlı bir terapi çözümüne dayanıyor. Mu opioid reseptör geninin protein üretimine dayalı olarak erken bir aşamada reçeteli opioid bağımlılığını teşhis etmeye yardımcı olan bir ürün üzerinde çalışıyorum. Genetikle gerçekten çok ilgileniyorum. Sevdiğim şey bu, bu yüzden üzerinde çalışmaya karar veriyorum.
AJ: Biliyorsunuz, belirttiğiniz şeylerden biri çok önemli, o kadar çok şey var ki, bunalabilirsiniz. Mülteci kamplarında çalışmaya başladığımda, yerinden edilmiş bir durumda ilgilenmem gereken çok farklı sorunlar var. Bunalırsınız ve gerçekten hareket etmezsiniz. Söylediklerini seviyorum: Tutkulu olduğun şeyi bul ve her şeyi çözmeye çalışma. Her çözüm, ne yapmamız gerektiğine dair daha büyük resmin bir parçasıdır. Bunu gerçekten duydum ve bunu söylediğin için minnettarım.
Haberleri nereden alıyorsun ya da araştırma yapıyorsun?
GR: Popüler kültür haberlerim aslında MIT Tech Review. Ben sürekli okurum. Bence gerçekten ilhamın geldiği yer burası: MIT ve Harvard gibi okullarda teknolojiyle harika işler yapan tüm bu harika insanları duymak. Ve onu orada gördüklerime geri bağlamaya ve daha önce kimsenin görmediği bir şekilde bir araya getirmeye çalışıyorum.
AJ: Tüm bu harika şeyleri yapmadığınızda - çünkü Cenevre'de 60 yaşındaki bir bilim adamıyla konuşuyormuşum gibi hissediyorum - sadece 15 yaşındaki bir şey olan ne yaparsınız?
GR: Aslında karantina sırasında 15 yaşındaki şeyleri yapmaya daha çok zaman ayırıyorum. Tanrısız bir miktar pişirdim. İyi değil ama pişiriyor. Ve tıpkı bilim gibi.
AJ: Öyleyse mutfak bilimi sizin uzmanlık alanınız değil mi?
GR: Sanırım hayır, hayır. Dürüst olmak gerekirse, çoğu zaman evde yumurtamız yok ya da un gibi, bu yüzden internete girip yumurtasız, unsuz, şekersiz kurabiyeleri aramaktan hoşlanıyorum ve sonra bunu yapmaya çalışıyorum. Geçenlerde ekmek yaptım ve güzeldi, bu yüzden kendimle gurur duyuyorum.
AJ: Seni biraz tanıdığım için çok mutluyum. Eminim icatlarınızı gelecek yıllarda kullanacağım ve hayatınızda gittikçe daha fazlasını yaptığınızı izlerken size hayranlık duyacağım ve "Onunla bir kez tanıştım" diyebilirim.
(TİME- Şerif Hamza)
