Kısaca Kahire Belgesi olarak bilinen anlaşmaya göre, doğum kontrol yöntemleri konusunda bilgilendirilmek, bunlar arasında kendi iradesiyle seçim yapmak ve bu yöntemlerden yararlanmak; çocuk yapmak ya da yapmamak konusunda özgürce karar almak; çocukların doğum aralığını belirlemek; doğumun şekli ve yeri konusunda seçenekleri bilip karar vermek; cinsel ilişki yoluyla bulaşan hastalıklardan korunabilmek ve kürtajın yasal olduğu ülkelerde istenmeyen bir hamilelik durumunda temiz ve gerekli tıbbi donanıma sahip sağlık kurumlarında ve bu konuda eğitilmiş uzmanlar aracılığıyla kürtaj yaptırmak kadınların insan hakkıdır. Bu yılın ortasından beri Türkiye'de hükümetin kadınların doğurganlık hakları konusunda getirmeye çalıştığı kısıtlamalara bakılırsa, AKP hükümetinin bu anlaşmayı yok saydığını ve hatta ciddi bir şekilde ihlal etme çabası içinde olduğunu görüyoruz.
Kısaca Kahire Belgesi olarak bilinen anlaşmaya göre, doğum kontrol yöntemleri konusunda bilgilendirilmek, bunlar arasında kendi iradesiyle seçim yapmak ve bu yöntemlerden yararlanmak; çocuk yapmak ya da yapmamak konusunda özgürce karar almak; çocukların doğum aralığını belirlemek; doğumun şekli ve yeri konusunda seçenekleri bilip karar vermek; cinsel ilişki yoluyla bulaşan hastalıklardan korunabilmek ve kürtajın yasal olduğu ülkelerde istenmeyen bir hamilelik durumunda temiz ve gerekli tıbbi donanıma sahip sağlık kurumlarında ve bu konuda eğitilmiş uzmanlar aracılığıyla kürtaj yaptırmak kadınların insan hakkıdır.
Bu yılın ortasından beri Türkiye'de hükümetin kadınların doğurganlık hakları konusunda getirmeye çalıştığı kısıtlamalara bakılırsa, AKP hükümetinin bu anlaşmayı yok saydığını ve hatta ciddi bir şekilde ihlal etme çabası içinde olduğunu görüyoruz. Bu nedenle, tüm kadınları ve kamuoyunu Kahire anlaşması konusunda bilgilendirmek, anlaşmanın tam anlamıyla ugulanması için çaba sarfetmek çok daha önemli hale geldi.
Bir başka çok önemli konu ise, yaklaşmakta olan ve 2014 yılında tüm ülkelerin katılıyla yapılacak olan Birleşmiş Milletler ICPD+20 toplantısı. Bu hükümetler arası toplantıda, yirmi yıl önce yapılmış olan Kahire anlaşmasının ve anlaşmanın yirmi yılda ne denli yaşama geçirmiş olduğunun bir değerlendirilmesi yapılacak. BM Genel Kurulu, Aralık 2011'de, 2014'teki toplantısında, Kahire anlaşmasının tekrar tartışmaya açılamayacağı, dolayısıyla maddelerinin değiştirilemeyeceği yönünde karar aldı. Buna rağmen, son yıllarda dini sağ hükümetlerin kadınların cinsel ve doğurganlık haklarına saldırıları göz önüne alındığında, bu toplantıda saldırılarını devam ettirecekleri son derece olası.
Dolayısıyla, New York'taki yapılacak bu toplantıya kadın ve diğer sivil toplum örgütlerinin katılımı çokönem taşıyor. Toplantı hakkındaki bilgiler ve katılım için http://icpdbeyond2014.org/ sayfasından bilgi alabilirsiniz.
* Boğaziçi Üniversitesi, Kadının İnsan Hakları - Yeni Çözümler Derneği Kurucu Başkanı.
